مهارت گفتگو در خانواده چرا زوج ها نمی توانند با هم حرف بزنند؟
به گزارش الف دانلود، در دنیای امروز، با وجود فناوری های متنوع ارتباطی، خیلی از زوج ها از ناتوانی در برقراری گفتگوی مؤثر شکایت دارند.
باشگاه خبرنگاران جوان؛ الهام قبادی - آزیتا محقق، روانشناس، در گفت و گو با گزارشگر باشگاه خبرنگاران جوان پیرامون مهارت گفت و گو در خانواده اظهار داشت: گفت و گو یکی از اساسی ترین مهارت های مورد نیاز برای حفظ سلامت روان و پایداری روابط خانوادگی است. اما در دنیای امروز، با وجود فناوری های متنوع ارتباطی، خیلی از زوج ها از ناتوانی در برقراری گفتگوی مؤثر شکایت دارند. مشاجره های بی پایان، سوء تفاهم، دلخوری های انباشته و احساس تنهایی در رابطه همچون پیامد های مستقیم ضعف در مهارت گفت و گو است.
در ادامه این روان شناس به علل روان شناختی و رفتاری این مشکل و راهکار های علمی برای تقویت ارتباط زوجین پرداخت.
ریشه های ناتوانی در گفت و گو میان زوجین
تفاوت در سبک های ارتباطی
ز منظر روان شناسی ارتباط، هر فرد سبک خاصی برای بیان احساسات و نیاز های خود دارد. برخی افراد مستقیم و صریح صحبت می کنند، در حالیکه همسرشان امکان دارد غیرمستقیم یا احساسی تر باشد. این تفاوت های سبک بیان، اگر شناخته و پذیرفته نشوند، می توانند به سوء تفاهم های مکرر منجر شوند.. تحقیقات نشان می دهد که زوج هایی که «ناسازگاری سبک ارتباطی» دارند، در ۷۰٪ موارد، اختلافات شان نه از مبحث مشکل، بلکه از نحوه ی حرف زدن سرچشمه می گیرد.
عدم ابراز احساسات واقعی
سیاری از افراد در خانواده های سنتی یا کنترل گر رشد کرده اند که در آن بیان هیجان های منفی (مانند خشم یا غم) نوعی ضعف یا بی احترامی شمرده می شده است. نتیجه آن می شود که فرد در بزرگسالی احساسات خویش را سرکوب کرده و از گفت و گو در مورد ناراحتی هایش می گریزد. این سکوت طولانی، به مرور سبب فاصله ی عاطفی میان زوجین می شود.
ذهنیت دفاعی و ترس از قضاوت
ر خیلی از رابطه ها، یکی از طرفین از واکنش همسرش می ترسد؛ از اینکه سوء تفاهمی پیش بیاید یا مورد قضاوت قرار گیرد. این ترس باعث می شود که فرد نه با صداقت، بلکه با احتیاط و پنهان کاری حرف بزند. چنین فضایی فرصت گفتگوی سالم را از بین می برد و تنش را بیشتر می کند.
خستگی روانی و فشار های بیرونی
سترس شغلی، مشکلات اقتصادی و مسئولیت های روزمره می توانند سطح ظرفیت روانی افراد برای گوش دادن یا صحبت کردن مؤثر را کاهش دهند. وقتی ذهن درگیر باشد، گفت و گو جای خویش را به سکوت یا عصبانیت می دهد. این حالت در طولانی مدت به سردی و بی تفاوتی در رابطه منجر می شود.
استفاده از الگو های ارتباطی ناسالم
سیاری از زوج ها، بدون آگاهی، الگو های رفتاری والدین خویش را تکرار می کنند. اگر در خانواده ی مبدا گفت و گو به صورت تحکم آمیز، انتقادگرانه یا طعنه آمیز بوده است، احتمال انتقال همان الگو در زندگی زناشویی زیاد است.
پیامد های روانی ضعف در گفت و گو
ناتوانی در گفت و گو، علاوه بر افزایش تعارض، می تواند احساس «تنهایی در کنار دیگری» را تقویت کند. تحقیقات در روان شناسی خانواده نشان داده اند که زوج هایی که مهارت گفت و گو ندارند، بیشتر در معرض اضطراب، افسردگی و فرسودگی عاطفی قرار می گیرند. حتی میزان رضایت از زندگی جنسی هم در این روابط به شدت کاهش می یابد؛ چونکه ارتباط مؤثر کلامی، پایه ی صمیمیت هیجانی و جسمی است.
راهکار های علمی برای بهبود مهارت گفت و گو در خانواده
گوش دادن فعال (Active Listening)
گوش دادن حقیقی یعنی تمرکز کامل بر صحبت های طرف مقابل بدون قضاوت، قطع کلام یا برنامه ریزی برای پاسخ دادن. پژوهشها نشان میدهد زوج هایی که در جلسات مشاوره، مهارت گوش دادن فعال را تمرین می کنند، تا ۵۰٪ کاهش تنش را تجربه می کنند.
استفاده از «پیام های من» بجای «پیام های تو»
به جای گفتن “تو هیچگاه منو درک نمی کنی”، بگویید “من احساس می کنم که درک نمی شوم”. این تغییر کوچک، لحن مکالمه را از حالت اتهامی به بیان احساسی تبدیل نموده و مقاومت دفاعی همسر را می کاهد.
تنظیم زمان مناسب برای گفت و گو
بحث در رابطه با ی مسایل مهم در زمان خستگی یا عصبانیت، نتیجه ای جز تشدید تعارض ندارد. بهترین زمان برای گفت و گو زمانی است که هر دو آرام و پذیرنده اند.
تمرین همدلی (Empathy Training)
همدلی یعنی دیدن دنیا از زاویه ی نگاه دیگری. تمرین روزانه ی همدلی، مانند تکرار جمله ی «اگر جای او بودم چه احساسی داشتم؟»، می تواند درک متقابل را عمیق تر کند.
مراجعه به مشاور خانواده
در مواردی که تعارض ها ریشه دار شوند، کمک گرفتن از روانشناس خانواده یا زوج درمانگر، بهترین گزینه است. روش هایی مانند «درمان ارتباطی ایموشنال» (EFT) و «درمان شناختی-رفتاری زوجین» (CBT for Couples) بصورت علمی ثابت کرده اند که سبب بازسازی الگوهای ارتباطی و افزایش رضایت زناشویی می شوند.
محقق روان شناس در انتها تصریح کرد: مهارت گفت و گو یک خصوصیت ذاتی نیست، بلکه مهارتی است که باید آگاهانه آنرا یاد گرفت، تمرین کرد و ارتقا داد. ضعف در گفت و گو معمولا نه به علت بی احساسی، بلکه به علت ناآگاهی از روش درست بیان و شنیدن است. زوج هایی که می آموزند بدون قضاوت، با احترام و همدلی با یکدیگر صحبت کنند، نه تنها اختلاف ها را بهتر حل می کنند، بلکه عشق و امنیت روانی بیشتری در رابطه خود تجربه خواهند کرد.
بطور خلاصه، این ترس موجب می شود که فرد نه با صداقت، بلکه با احتیاط و پنهان کاری حرف بزند. تحقیقات نشان میدهد زوج هایی که در جلسات مشاوره، مهارت گوش دادن فعال را تمرین می کنند، تا ۵۰٪ کاهش تنش را تجربه می کنند.
استفاده از پیام های من بجای پیام های تو بجای گفتن “تو هیچ وقت منو درک نمی کنی”، بگویید “من احساس می کنم که درک نمی شوم”. این تغییر کوچک، لحن مکالمه را از حالت اتهامی به بیان احساسی تبدیل کرده و مقاومت دفاعی همسر را کاهش می دهد.
تنظیم زمان مناسب برای گفت و گو بحث در ارتباط با ی مسائل مهم در زمان خستگی یا عصبانیت، نتیجه ای جز تشدید تعارض ندارد.
این پست الف دانلود را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین پستهای مرتبط
نظرات خوانندگان الف دانلود در مورد این مطلب